Zygmunt Miłkowski (1824-1915), szerzej znany pod pseudonimem Teodor Tomasz Jeż, był w swej epoce aktywnym politykiem, a także pisarzem, cieszącym się popularnością i uznaniem krytyków. Trudno w pełni zrozumieć polski wiek XIX bez bliższego poznania jego twórczości, w której podjął próbę odpowiedzi na najważniejsze pytania epoki: Jak odzyskać niepodległość? Na czym polega rola emigracji? Jak reagować na ukraińskie przebudzenie narodowe? Czy możliwe jest zbliżenie z Rosją? W jaki sposób realizować pozytywistyczne hasła uobywatelnienia ludu, emancypacji kobiet i asymilacji Żydów? Wiesław Ratajczak skoncentrował się na tych problemach i z perspektywy historii idei opisał dorobek Jeża. Książka o pisarzu, niesłusznie dziś zapomnianym, wypełnia dotkliwą lukę w wiedzy o wielkim stuleciu Polaków.