Seria Literacka
Seria Językoznawcza
Inne
Libri librorum
Modlitewniki
Wydania cyfrowe
Series Apocryphorum Polonorum Selectorum
Clypeus spiritualis
Linki
Zamówienia:
przyfredry.com
Cena: 20 zł
Format: 145 × 205 mm
Liczba stron: 80
Oprawa: miękka ze skrzydełkami
ISBN: 978-83-61573-87-6
Rok wydania: 2016
Do pobrania
do druku podał Wiesław Wydra
Tarcza duchowna
Jest to przekład łacińskiego zbioru modlitw pt. Clypeus spiritualis, który wchodzi w skład łacińskich modlitewników króla Zygmunta Starego i Krzysztofa Szydłowieckiego, wielkiego kanclerza koronnego, wykonanych przez Stanisława Samostrzelnika (ok. 1480-1541). Z przedmowy do królewskiego modlitewnika wynika, że autorem (a raczej kompilatorem), który połączył niektóre wcześniej rozpowszechniane teksty modlitw, z dodaniem może i własnych, w zbiór Clipeus spiritualis był „pewien pobożny eremita” (precaciones [...] a quodam deuoto Heremita [...] composite). Nieznany ten przedmówca wychwala króla Zygmunta, obrońcę pokoju, za prowadzone tylko sprawiedliwe wojny i zwycięstwa nad Tatarami i Moskwą. Wskazywałoby to, że łaciński zbiór tekstów modlitewnych o tytule Clipeus spiritualis powstał po 1514 r., po kilku zwycięskich bitwach, m.in. pod Wiśniowcem (1512 r.) i Orszą (1514 r.). Clipeus niewątpliwie był też drukowany w 1. połowie XVI w., lecz dotąd nie został odnaleziony żaden jego egzemplarz. Później jeszcze, ale dedykowany już królowi Zygmuntowi III Wazie, był przedrukowywany aż czterokrotnie dzięki Krzysztofowi Warszewickiemu i to z powtórzeniem owej przedmowy dla Zygmunta Starego (Wilno 1582, Praga 1593, Sztokholm 1594 i Kraków 1598).
Oprócz Tarczy duchownej istniało w pierwszej połowie XVI w. jeszcze drugie, zupełnie odmienne polskie tłumaczenie modlitw Clipeus spiritualis. Nosi ono tytuł Szczyt duszny i zachowało się w rękopiśmiennym modlitewniku Olbrachta Gasztołda, kanclerza wielkiego litewskiego (1528 r.).
Unikatowy egzemplarz Tarczy duchownej ocalał w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie (sygn. Cim.O.28 adl.), a oprawa wskazywałaby, że stanowił własność króla Zygmunta Starego.