W publikacji zaproponowano pogłębioną refleksję nad krytyką, eseistyką i publicystyką Stanisława Barańczaka, które nie doczekały się jak dotąd całościowego opisu.
Głównym przedmiotem dociekań uczyniono obecność niemal natrętnie powracających motywów oraz rozpięcie twórczości krytycznoliterackiej Stanisława Barańczaka pomiędzy dwiema opozycyjnymi kategoriami – manifestem i polemiką.
W książce odsłonięto w chronologicznym porządku proces dojrzewania Barańczaka jako krytyka literackiego, przypomniano jego zmagania z PRL-owską władzą i cenzurą, a także wnikliwie opisano promowaną przez autora Etyki i poetyki koncepcję liryki społecznie odpowiedzialnej i antydogmatycznej, poezji ,,naprawdę koniecznej”.
Praca prezentuje też mało znany aspekt obecności problematyki środkowoeuropejskiej w eseistyce Barańczaka, sytuując jego twórczość na tle tekstów twórców mitu Europy Środkowej.
Ostatni rozdział ukazuje, jak prowadzona z pasją promocja literatury polskiej na Zachodzie znajduje w twórczości Barańczaka swój rewers w postaci aktywności przekładowej oraz jak w tłumaczeniach powraca po raz kolejny postulat walki o ocalenie indywidualizmu jednostki.